Zelfvertrouwen – waar begint dat?
1 februari 2021Wat maakt dat sommige kinderen psychische problemen krijgen en andere niet?
1 februari 2021Wild van hart en snel van geest
Wild van hart en snel van geest?
Een grote honger naar bijleren, snel verveeld, een vat vol emoties, vaak twijfelend, vaak bezorgd, en prestatiegericht? Dàt is de innerlijke dynamiek van personen met een wild hart en snelle geest: personen die enorm aangetrokken worden door nieuwe kennis, grote ideeën, sterke persoonlijke banden en krachtige emoties. Een groep personen die me nauw aan het hart ligt en waarmee ik erg graag werk. Ook een groep die niet samen te vatten valt onder één labeltje; een groep die zich in iedere hype-term (hoogsensitief?, hoogbegaafd?, fixed mindset?, …) wel een beetje herkent maar toch niet helemaal, en daardoor vaak lang op zoek blijft naar zichzelf. In mijn ogen dekt ‘wild van hart en snel van geest’ het best de lading.
Collega’s-volwassenenpsychologen zien deze slimme, gevoelige personen vaak verschijnen als degenen die moeite hebben om erbij te horen, om een partner te vinden (én te houden) die hen intellectueel voldoende uitdaagt en emotioneel tolereert, om een bevredigende carrière uit te bouwen, om niet te verzanden in overpresteren, burn-out of verregaande zelfkritiek.
Als kinderpsycholoog zien we hen verschijnen als goedbegaafde, emotioneel intense en getalenteerde, creatieve kinderen.
En toch, wanneer we hen later als volwassenen terugzien, omschrijven ze zichzelf zelden als slim – zelfs niet als dit bijvoorbeeld uit psychodiagnostische testing als kind effectief gebleken is en ze intussen in hun schoolse carrière of huidige volwassen leven heel wat blijk van goede intellectuele capaciteiten hebben gegeven.
Dit komt omdat termen als ‘intelligentie’, ‘begaafdheid’ of ‘getalenteerd’ erg sociaal geladen zijn. Zichzelf dergelijke kwaliteiten toe-eigenen staat bijna gelijk aan arrogantie of verwaandheid, een grote sociale zonde. En daarenboven: het is moeilijk om jezelf ‘slim’ te voelen als je worstelt met je sociale leven of liefdesleven, je een onvoldaan gevoel hebt bij al je verwezenlijkingen in je leven tot nu toe, en je jezelf continu afvraagt wat er anders of beter kan. Slim en gevoelig zijn betekent absoluut niet dat je het leven op een rijtje hebt. Soms is de innerlijke onrust zo groot en zelfs moeilijker dan alle externe stress.
Herken je jezelf hierin? Check dan even volgende 8 kenmerken:
Je bent erg nieuwsgierig, bijna ongeacht over welk onderwerp.
Je houdt van bijleren en hebt een grote honger om dingen te weten komen. Of het nu gaat over de avonturen van anderen op social media, het nieuws van de dag, googelen, tijdschriften doorbladeren, Netflix-series ontrafelen, … Je kan moeilijk of soms zelfs helemaal niet stoppen. Het kind dat non-stop vragen stelt: check.
Je hebt een (zeer) snelle geest.
Je verwerkt erg snel alle binnenkomende informatie en hebt de neiging deze lang vast te houden (te onthouden). Je leest geen handleidingen want hebt ‘vanzelf’ al door hoe dat nieuwe espressoapparaat werkt, je weet nog welke kleren je aanhad toen je met je fiets viel op je 8ste verjaardag of wie wat precies zei op dat familiefeest vorig jaar, je hebt jezelf leren piano spelen, … Niet verbazend dat andere mensen je behoorlijk slim vinden, hoewel je zelf meestal de laatste bent om dit aan jezelf toe te kennen. Snelle geesten met een wild hart zijn vaak personen met een universitair diploma en succesvolle carrière, maar niet altijd. Want zo’n snelle geest betekent vaak ook een snelle weg naar verveling en irritatie wanneer anderen niet kunnen bijhouden. Opstand en onderpresteren: check.
Je bent erg empathisch, en diep gekwetst door kritiek of afkeuring van anderen.
Naast de snelle, heldere geest, speelt het wilde, grote hart. Je hebt een extra sensor voor rechtvaardigheid, empathie en medelijden. Je haat het als mensen lijden, gepest worden of onrecht worden aangedaan. En programma’s over mishandelde dieren of practical jokes die misgaan kan je amper aanzien. Je voelt je niet goed bij mensen met oppervlakkige praatjes en hebt de neiging diepere en meer persoonlijke relaties op te zoeken. Je hebt het gevoel dat de woorden en emoties van anderen aan je blijven plakken. Dus wanneer andere mensen je bekritiseren of afkeuren, duurt het lang voor dit geheeld is.
Je krijgt te horen dat je ‘te’ bent (te gevoelig, te enthousiast, te snel, te dramatisch, …)
Als er één woord is dat je meer haat om door beschreven te worden dan ‘slim’, dan is het wel ‘gevoelig’. Hoe vaak werd je als kind wel niet gezegd minder te overdrijven, te stoppen met zoveel vragen te stellen, rustiger te zijn, niet alles zo serieus te nemen, of je er gewoon even niets van aan te trekken? Gevolg is dat je geleerd hebt heel veel energie te steken in het onderdrukken van je hevigheid en opwinding, en best veel bezig te zijn met en je zorgen te maken over hoe andere mensen vinden dat je overkomt.
En toch voel je jezelf nooit genoeg.
Personen met een snelle geest en wild hart worstelen vaak met diepe gevoelens van onzekerheid en bezorgdheden. Vooral wat betreft hun prestaties (en de verwachtingen van anderen hierover (ouders, leerkrachten, bazen)) en hun sociale positie. Je denkt vaak dat je je intelligentie en gevoeligheid maar al te graag had willen inruilen om toch maar te kunnen inpassen in de rest van de wereld en je ‘normaal’ te voelen zoals iedereen.
Je bent perfectionistisch, voor jezelf en anderen.
Je streeft hoge persoonlijke normen na, voor jezelf maar ook voor anderen. Met je fijne neus voor fouten of inefficiëntie kan je een sluwe criticus zijn voor anderen. Je werkt niet graag samen met onbezonnen mensen en deinst er niet voor terug je overste aan te spreken op onrechtvaardigheden of onjuistheden; je blijft geloven in de mogelijkheid een betere wereld te creëren, ‘als iedereen nu toch ’ns gewoon zou meewerken’. Deze scherpe kritiek keert zich ook bijna altijd naar binnen, en maakt je voor jezelf een genadeloze interne criticus.
Kiezen is heel moeilijk.
Snelle geesten met een wild hart zijn erg gevoelig voor input vanuit de omgeving en voelen zich vaak heen-en-weer getrokken in honderd verschillende richtingen. Je begint op google te zoeken naar iets maar belandt van link tot link helemaal ergens anders. Of onderweg naar die ene bijscholing in je studentenstad stop je in het midden van de straat omdat je een mooi gebouw opgemerkt hebt of een nieuw koffiezaakje waarvan je ooit een Facebookpost hebt zien passeren. Zou je een concentratiestoornis hebben, denk je dan? Eigenlijk ben je gewoon overladen door de veelheid aan input die je geest aanzuigt, waardoor je door de bomen het bos niet meer ziet en er niet in slaagt knopen door te hakken. Eenvoudige beslissingen, zoals de kleur van het behang, kunnen zoveel overwegingen en twijfels met zich meebrengen, dat uitstellen de enige oplossing lijkt.
Eigenlijk wil je je gewoon aanvaard voelen en iets bereiken in je leven.
En deze twee zaken zijn vaak met mekaar in tegenstrijd. Een hoog diploma hebben vertaalt zich niet automatisch in sociale en emotionele wijsheid, en het uitbouwen van een carrière op niveau gaat niet altijd samen met inpassen in en je verbonden voelen met anderen.
En toch, als een snelle geest met een wild hart voor zichzelf – met vallen en opstaan – uiteindelijk zijn doel en pad weet te vinden, kan er veel goeds gebeuren. Voor iedereen.
Kunnen we jou of je kind ondersteunen in het vinden van dit doel of pad? Neem dan contact met ons op. We helpen jullie graag verder!
© Sarah Mangelschots – 2021